MTT Ochiq Mashg'ulot Ishlanmasi: To'liq Qo'llanma
Ochiq mashg'ulotlar, do'stlar, maktabgacha ta'lim muassasalarida (MTT) bolalarning har tomonlama rivojlanishiga qaratilgan muhim tadbirlardan biridir. Ushbu mashg'ulotlar bolalarning bilim olishga bo'lgan qiziqishini oshirish, ularning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish va jamoa bilan ishlash ko'nikmalarini shakllantirishda muhim rol o'ynaydi. Keling, MTT ochiq mashg'ulot ishlanmasini tuzishning asosiy jihatlariga birgalikda nazar solsak.
Ochiq Mashg'ulot Ishlanmasini Tuzishning Asosiy Tamoyillari
Ochiq mashg'ulot ishlanmasini tuzishda quyidagi tamoyillarga e'tibor qaratish lozim:
- Mavzuning dolzarbligi va qiziqarliligi. Mashg'ulot mavzusi bolalarning yosh xususiyatlariga mos bo'lishi, ularning qiziqishlarini uyg'otishi va hayotiy tajribalariga asoslanishi kerak. Misol uchun, "Bizning sayyoramiz", "Hayvonot olami", "Kasblar dunyosi" kabi mavzular bolalar uchun juda qiziqarli bo'lishi mumkin.
- Maqsadning aniqligi. Mashg'ulotning aniq maqsadini belgilash, uning samaradorligini oshirishda muhim ahamiyatga ega. Maqsad bolalarning bilim, ko'nikma va malakalarini rivojlantirishga qaratilgan bo'lishi lozim. Misol uchun, "Bolalarni ranglar bilan tanishtirish", "Nutq o'stirish", "Ijodiy fikrlashni rivojlantirish" kabi maqsadlar qo'yilishi mumkin.
- Vazifalarning xilma-xilligi. Mashg'ulot davomida turli xil vazifalardan foydalanish bolalarning diqqatini ushlab turishga va ularning faolligini oshirishga yordam beradi. O'yinlar, savol-javoblar, rasmlar chizish, qo'shiqlar kuylash, raqslar ijro etish kabi vazifalar mashg'ulotni yanada qiziqarli qiladi.
- Integratsiya. Mashg'ulot turli ta'lim sohalarini (nutq o'stirish, matematika, tabiat bilan tanishtirish, musiqa, tasviriy faoliyat) o'z ichiga olishi kerak. Bu bolalarning bilimlarini yaxlitlashga va ularning dunyoqarashini kengaytirishga yordam beradi.
- Shaxsga yo'naltirilgan yondashuv. Har bir bolaning individual xususiyatlarini hisobga olish, ularga o'z qobiliyatlarini namoyon qilish uchun imkoniyat yaratish muhim. Bolalarga savollarga javob berish, o'z fikrlarini ifoda etish va ijodiy ishlar qilish uchun imkoniyat berish kerak.
Ochiq mashg'ulot ishlanmasini tuzishda ushbu tamoyillarga amal qilish, uning yuqori saviyada o'tkazilishini ta'minlaydi va bolalarning rivojlanishiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi.
Ochiq Mashg'ulot Ishlanmasining Tuzilishi
Ochiq mashg'ulot ishlanmasi odatda quyidagi qismlardan iborat bo'ladi:
- Mavzu. Mashg'ulotning aniq nomi ko'rsatiladi. Masalan, "Kuzgi barglar", "Uy hayvonlari", "O'yinchoqlar olami" va hokazo.
- Maqsad. Mashg'ulotning asosiy maqsadi aniq va qisqa tarzda ifodalanadi. Masalan, "Bolalarni kuz fasli bilan tanishtirish", "Uy hayvonlari haqida bilimlarini kengaytirish", "O'yinchoqlarning nomlarini o'rgatish" kabi maqsadlar qo'yilishi mumkin.
- Vazifalar. Maqsadga erishish uchun bajariladigan aniq vazifalar ro'yxati keltiriladi. Vazifalar bolalarning yosh xususiyatlariga mos bo'lishi va ularning qiziqishlarini uyg'otishi kerak. Masalan, savol-javoblar, o'yinlar, rasmlar chizish, qo'shiqlar kuylash, raqslar ijro etish va hokazo.
- Jihozlar. Mashg'ulotni o'tkazish uchun zarur bo'lgan materiallar va jihozlar ro'yxati ko'rsatiladi. Masalan, rasmlar, o'yinchoqlar, rangli qog'ozlar, qalamlar, bo'yoqlar, musiqa asboblari va hokazo.
- Mashg'ulotning borishi. Mashg'ulotning bosqichlari, har bir bosqichning davomiyligi va unda bajariladigan vazifalar batafsil bayon etiladi. Odatda, mashg'ulot quyidagi bosqichlardan iborat bo'ladi:
- Kirish qismi. Bolalarning diqqatini jalb qilish, mashg'ulotga qiziqish uyg'otish.
- Asosiy qism. Yangi materialni o'rgatish, bilimlarni mustahkamlash, ko'nikma va malakalarni rivojlantirish.
- Yakuniy qism. Mashg'ulotni yakunlash, bolalarning ishini baholash, uyga vazifa berish (agar zarur bo'lsa).
- Kutilayotgan natijalar. Mashg'ulot oxirida bolalar nimani bilishi, nimani qila olishi kerakligi ko'rsatiladi. Masalan, bolalar kuz fasli haqida ma'lumotga ega bo'lishi, uy hayvonlarining nomlarini bilishi, o'yinchoqlar bilan o'ynash qoidalarini o'rganishi mumkin.
Ochiq mashg'ulot ishlanmasining ushbu tuzilishi, uning aniq va tizimli bo'lishini ta'minlaydi, mashg'ulotni samarali o'tkazishga yordam beradi.
MTT Ochiq Mashg'ulot Ishlanmasi Namunalari
Keling, turli mavzulardagi ochiq mashg'ulot ishlanmalariga misollar ko'rib chiqamiz.
1-misol: "Kuzgi barglar" mavzusidagi mashg'ulot
Mavzu: Kuzgi barglar
Maqsad: Bolalarni kuz fasli va uning xususiyatlari bilan tanishtirish.
Vazifalar:
- Kuz haqida suhbat o'tkazish.
- Kuzgi barglarning ranglari va shakllari bilan tanishtirish.
- Barglardan applikatsiya yasash.
- Kuz haqida she'rlar o'qish.
- "Kuzgi yaproqlar" o'yinini o'ynash.
Jihozlar: Kuzgi barglar, rangli qog'ozlar, elim, qaychi, rasmlar, kuz haqidagi she'rlar.
Mashg'ulotning borishi:
- Kirish qismi (5 daqiqa). Bolalarga kuz fasli haqida savollar berish, kuzgi tabiat manzaralari tasvirlangan rasmlarni ko'rsatish.
- Asosiy qism (20 daqiqa). Kuzgi barglarning ranglari va shakllari bilan tanishtirish, barglardan applikatsiya yasash.
- Yakuniy qism (5 daqiqa). Kuz haqida she'rlar o'qish, "Kuzgi yaproqlar" o'yinini o'ynash, bolalarning ishlarini baholash.
Kutilayotgan natijalar: Bolalar kuz fasli va uning xususiyatlari haqida ma'lumotga ega bo'ladilar, kuzgi barglarning ranglari va shakllarini biladilar, barglardan applikatsiya yasashni o'rganadilar.
2-misol: "Uy hayvonlari" mavzusidagi mashg'ulot
Mavzu: Uy hayvonlari
Maqsad: Bolalarning uy hayvonlari haqidagi bilimlarini kengaytirish.
Vazifalar:
- Uy hayvonlari haqida suhbat o'tkazish.
- Uy hayvonlarining rasmlarini ko'rsatish.
- Uy hayvonlarining ovozlarini taqlid qilish.
- "Uy hayvonlari" o'yinini o'ynash.
- Uy hayvonlari haqida Π·Π°Π³Π°Π΄ΠΊΠΈ so'rash.
Jihozlar: Uy hayvonlarining rasmlari, o'yinchoqlar, uy hayvonlari haqidagi Π·Π°Π³Π°Π΄ΠΊΠΈ.
Mashg'ulotning borishi:
- Kirish qismi (5 daqiqa). Bolalarga uy hayvonlari haqida savollar berish, ularning tajribalari bilan o'rtoqlashish.
- Asosiy qism (20 daqiqa). Uy hayvonlarining rasmlarini ko'rsatish, ularning nomlarini aytish, ovozlarini taqlid qilish.
- Yakuniy qism (5 daqiqa). "Uy hayvonlari" o'yinini o'ynash, uy hayvonlari haqida Π·Π°Π³Π°Π΄ΠΊΠΈ so'rash, bolalarning ishlarini baholash.
Kutilayotgan natijalar: Bolalar uy hayvonlarining nomlarini biladilar, ularning ovozlarini ajrata oladilar, uy hayvonlari haqida Π·Π°Π³Π°Π΄ΠΊΠΈ javob bera oladilar.
Ochiq Mashg'ulotni O'tkazishda Tavsiyalar
Ochiq mashg'ulotni muvaffaqiyatli o'tkazish uchun quyidagi tavsiyalarga e'tibor qaratish lozim:
- Mashg'ulotga puxta tayyorgarlik ko'rish. Ishlanmani tuzish, zarur materiallar va jihozlarni tayyorlash, mashg'ulotni o'tkazish joyini bezash.
- Bolalarning qiziqishlarini hisobga olish. Mashg'ulot mavzusini tanlashda, vazifalarni tuzishda bolalarning qiziqishlarini hisobga olish, ularning faolligini oshirishga yordam beradi.
- O'yinlardan foydalanish. O'yinlar mashg'ulotni yanada qiziqarli va samarali qiladi. Turli xil o'yinlardan (harakatli o'yinlar, didaktik o'yinlar, rolli o'yinlar) foydalanish mumkin.
- Bolalarni rag'batlantirish. Bolalarni to'g'ri javoblari, faol ishtiroki va ijodiy ishlari uchun maqtash, ularni rag'batlantirish muhim.
- Mashg'ulotni qiziqarli boshlash. Kirish qismi bolalarning diqqatini jalb qilishi, ularda qiziqish uyg'otishi kerak. Buning uchun Π·Π°Π³Π°Π΄ΠΊΠΈ, she'rlar, qo'shiqlar, ΡΡΡΠΏΡΠΈΠ· momentlaridan foydalanish mumkin.
- Bolalar bilan muloqotda bo'lish. Mashg'ulot davomida bolalar bilan do'stona munosabatda bo'lish, ularning savollariga javob berish, fikrlarini hurmat qilish kerak.
Ushbu tavsiyalarga amal qilish, ochiq mashg'ulotni yuqori saviyada o'tkazishga va bolalarning rivojlanishiga ijobiy ta'sir ko'rsatishga yordam beradi.
Xulosa
Ochiq mashg'ulot, do'stlar, MTT tarbiyalanuvchilarining har tomonlama rivojlanishi uchun muhim ahamiyatga ega. U bolalarning bilim olishga bo'lgan qiziqishini oshiradi, ularning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantiradi va jamoa bilan ishlash ko'nikmalarini shakllantiradi. Ochiq mashg'ulot ishlanmasini tuzishda mavzuning dolzarbligi, maqsadning aniqligi, vazifalarning xilma-xilligi, integratsiya va shaxsga yo'naltirilgan yondashuv kabi tamoyillarga e'tibor qaratish lozim. Mashg'ulotni muvaffaqiyatli o'tkazish uchun esa, unga puxta tayyorgarlik ko'rish, bolalarning qiziqishlarini hisobga olish, o'yinlardan foydalanish, bolalarni rag'batlantirish va ular bilan muloqotda bo'lish muhim. Umid qilamizki, ushbu qo'llanma sizga ochiq mashg'ulot ishlanmasini tuzishda va uni yuqori saviyada o'tkazishda yordam beradi.